Co dalej z przetargiem na GSM-R?

Pod koniec października PKP PLK zdecydowały o wyborze, w kluczowej, pierwszej części całego zadania, oferty złożonej przez konsorcjum Nokia Solutions and Networks oraz SPC. Wartość oferty to 2,790 mld zł brutto. Wykonawca pokonał konsorcjum firm Kapsch i PORR Polska Infrastructure. Wykluczono natomiast chińską ofertę złożoną przez Beijing National Railway Research & Design oraz PAI RES. Zadaniem wykonawcy będzie m.in. wdrożenie sieci GSM-R, w tym systemu radiowego, wdrożenie teletransmisyjnej sieci dostępowej, sieci terminali dyżurnych ruchu, integracja dostarczonych podsystemów.

Zaproponowana przez zwycięskie konsorcjum cena wzbudziła zdziwienie u konkurentów. Przedstawiciel Kapsch w rozmowie z „Rynkiem Kolejowym” podkreślał, że nie wydaje się fizycznie możliwe, by można było wykonać system za kwotę zaproponowaną przez Nokię. Wskazywał przy tym także, że przeważającą część zadania pochłoną prace budowlane, których ceny rosną.

Nokia: utrudnienia i duże problemy

W ostatnim czasie nie udało się nam skontaktować z przedstawicielami zwycięskiego konsorcjum, ale jego przedstawiciele odnosili się do kwestii prac budowlanych w czerwcu podczas posiedzenia sejmowej Komisji Infrastruktury. Dyrektor operacyjny Nokia, Jarosław Kasperski przewidywał trudności: „Obecnie jesteśmy w przetargu na ERTMS dla całego kraju do 2023 r., który obejmuje budowę 15 tys. km światłowodu. Chciałbym zwrócić uwagę na to, że w tym samym czasie realizowane będzie przedsięwzięcie Program Operacyjny Polska Cyfrowa, które obejmuje budowę linii światłowodowych ponad 60 tys. km. Będą utrudnienia i spodziewam się dużych problemów, jeśli chodzi o wykonawstwo w najbliższych kilku latach. Tym z państwa, którzy nie znają skrótów, przypominam, że ERTMS jest systemem, który składa się z dwóch elementów: ETCS i GSM-R. Deklaruję, że jako wykonawcy GSM-R będziemy gotowi. Natomiast boimy się o część procedury administracyjnej, jak również o dostęp podwykonawców dla wybudowania 15 tys. km światłowodu. Sygnalizuję, że mogą wystąpić trudności.”

Samo układanie kilkunastu tysięcy kilometrów światłowodu jest zresztą jednym z punktów spornych. Część kabli będzie układana na terenach miejskich, co oznacza konieczność prowadzenia prac ręcznie, z ograniczoną możliwością wykorzystania maszyn. Do tego dochodzi kwestia rozmieszczenia obiektów radiotelekomunikacyjnych (OR – składają się na nie m.in. wieże i kontenery strunobetonowe) – z oferty Nokii ma wynikać, że zaplanowano w niej budowę tylko ok. 1170 obiektów. Jak przypomina Grzegorz Klukowski z Kapsch, cytowany przez "Puls Biznesu", oficjalne i dostępne szacunki PKP PLK podawały liczbę 2200 obiektów koniecznych do ulokowania, czyli prawie dwukrotnie więcej. Szerzej o tym aspekcie sporu między konsorcjami piszemy tutaj.

PORR: konieczność oszacowania kosztów i szeroki zakres ryzyk

– Kapsch i PORR to doświadczone zespoły menadżerskie w realizacji robót liniowych – mówi Piotr Kledzik, prezes zarządu PORR. – Na potrzeby tego przetargu pozyskaliśmy z rynku oferty cenowo-ilościowe współpracy z podwykonawcami doświadczonymi w układaniu linii światłowodowych i budowy OR ze szczególnym uwzględnieniem prac na kolei, na łączną liczbę przewyższającą 14 tys. km. W zapytaniach i naszej kalkulacji do Zamawiającego przewidzieliśmy wszystkie koszty wykonania robót w tym pracę w terenach górskich, miejskich, zgodnie z wymaganiami Zamawiającego – dodaje.

PORR tłumaczy też, że bardzo duży zakres ryzyk po stronie wykonawcy w tym postępowaniu wynika z konieczności przewidzenia cen w perspektywie najbliższych 5 lat. Firma jest przekonana, że przygotowane przez nią wyceny są możliwe do uzyskania nawet w okresie zwiększonego zapotrzebowania na prace budowlane.

Kapsch i PORR mają także pewne zastrzeżenia, co do składu samego zwycięskiego konsorcjum. Nokia przeszła bowiem prekwalifikacje razem ze swoimi spółkami celowymi SPC1, SPC2 oraz SPC3, które dopiero w ostatniej chwili zostały przejęte przez Wasko, Pozbud i Herkulesa. Spółki nie mają większego majątku, a ich kapitały zakładowe to jedynie 5 tys. zł.

Podkreśla także, że dysponuje zasobami wystarczającymi do przeprowadzenia prac o tak szerokim zakresie. – PORR to firma z wieloletnim doświadczeniem w realizacji kontraktów infrastrukturalnych, kolejowych, hydrotechnicznych i kubaturowych. Wiele z tych kontraktów zostało z sukcesem zrealizowanych dlatego iż PORR opierał się na własnej kadrze i własnym zapleczu logistycznym (sprzęcie) – wyjaśnia prezes.

Wkrótce rozstrzygnięcie

Postępowanie w sprawie kontraktu na GSM-R ciągle toczy się przed KIO. Ostatnia, zaplanowana na 15 listopada rozprawa nie odbyła się. Kolejną zaplanowano na jutro, a decyzja, która na niej zapadnie będzie miała kluczowe znaczenie dla kolei.

– Zwracałem już uwagę na znaczenie kompletnej sieci GSM-R dla potrzeb bezpieczeństwa i obronności kraju. W tym kontekście może warto się zastanowić, czy taka operacja nie jest zagrożeniem dla celów, które Państwo stawia sobie w tym zakresie – mówi Adrian Furgalski, wiceprezes w Zespole Doradców Gospodarczych TOR. – Za mało masztów, prezentowane w Sejmie obawy wykonawcy co do możliwości wykonania zadania, dziwna konstrukcja konsorcjum. To są zbyt duże pieniądze i zbyt poważny temat, żeby przejść nad tym do porządku dziennego.