Program wieloletniego utrzymania dla kolei? Ministerstwa debatują

W przygotowanej obecnie przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym znalazła się propozycja aby finansowanie zarządców infrastruktury było zapewnione w ramach programu wieloletniego w rozumieniu ustawy o finansach publicznych. Głównym celem stworzenia tego programu według ministerstwa infrastruktury jest zapewnienie trwałości realizowanych inwestycji.

Nowe sztywne wydatki?

Propozycję tę skrytykowało Ministerstwo Finansów, które uważa, ze jest to wprowadzenie kolejnej sztywnej kategorii w wydatkach budżetowych. – Przyjęcie przepisów wskazujących, że dokumentem stanowiącym podstawę określenia m.in. wysokości dofinansowania działalności zarządcy związanej głównie z utrzymaniem i remontami infrastruktury kolejowej byłby program wieloletni w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, oznaczać będzie wygenerowanie kolejnej kategorii wydatków sztywnych w określonej wysokości aż do 2023 r., podczas gdy kierunek działań uwarunkowany obecną sytuacją makroekonomiczną zorientowany jest na proces uelastyczniania wydatków budżetu państwa – poinformował resort finansów.

Resort finansów uważa, że z dyrektywy 2012/34/UE nie wynika, że to dofinansowanie infrastruktury musi być zapisane w ustawie. Natomiast wprowadzenie takiego obowiązku spowodowałoby problemy dla budżetu państwa. Więcej o stanowisku MF pisaliśmy na Rynku Kolejowym TUTAJ.

Konieczna trwałość projektu

Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa zakłada, że jednym z celów wieloletniego programu utrzymaniowego jest zapewnienie trwałości zrealizowanych inwestycji na kolei. Ponieważ większość z nich (tak w ramach Wieloletniego Programu Inwestycji Kolejowych do roku 2015 jak i Krajowego Programu Kolejowego do 2023 roku) przewidziano do realizacji przy udziale środków europejskich, wg MIB oznacza to, iż zgodnie z postanowieniami art. 57 Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1083/2006 dla projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych musi być zachowana trwałość przez okres pięciu lat od daty zakończenia projektu.

- W przypadku, gdy cechy projektu określone w ramach umowy o jego dofinansowanie nie zostaną utrzymane w pięcioletnim okresie następującym po dokonaniu odbioru robót, może zostać naruszona wspomniana zasada trwałości. W tym kontekście, brak programu wieloletniego rodzi trudności w zapewnieniu trwałego utrzymania już zmodernizowanych linii kolejowych – tłumaczy Elżbieta Kisil z Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa

Wysokość dotacji ustala rząd

Ministerstwo Infrastruktury nie obawia się, że kwota przeznaczona na dofinansowanie PLK zostanie zmniejszona z powodu konieczności cięć wydatków budżetowych.

– Wzmocnienie roli transportu kolejowego w zintegrowanym systemie transportowym jest jednym z priorytetów spójnej z zamierzeniami Rządu polityki rozwoju polskiej infrastruktury transportowej. Z tego względu, w budżecie państwa na 2016 rok zostały ujęte środki na ten cel – w kwotach optymalnych z punktu widzenia sytuacji społeczno-gospodarczej kraju. Ponadto wydatki budżetowe przeznaczone na inwestycje kolejowe zostały także wskazane w Krajowym Programie Kolejowym do 2023 roku, tj. dokumencie przyjętym uchwałą Rady Ministrów z dnia 15 września 2015 r. Stąd też ewentualne zmiany w zakresie poziomu wydatków musiałyby być również dokonane w drodze uchwały Rady Ministrów – mówi Kisil.

Przedstawicielka MIB wyjaśnia, że poziom wydatków z budżetu państwa przeznaczanych na finansowanie kosztów zarządzania infrastrukturą kolejową, w tym jej utrzymania, nie wynika z samego programu wieloletniego lecz z przyjętych założeń co do finansowania zarządców infrastruktury. Przykładowo, coroczne bilansowanie działalności PKP PLK SA i likwidacja zaległości utrzymaniowych może się przełożyć na ewentualne zwiększenie wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na ten cel, niezależnie czy zostanie przyjęty program wieloletni, czy też finansowanie będzie się odbywało na dotychczasowych zasadach.